Wielu ogrodników nie bierze pod uwagę tego, jak poważne i potrzebne jest dokładne określanie odczynu gleby. Do udanych upraw i hodowli roślin ogrodowych niezbędna jest znajomość jej stanu, dlatego warto dowiedzieć się na ten temat czegoś więcej i uzupełnić ewentualne braki w wiedzy.
Odczyn gleby – czym jest?
To nic innego jak wartość pH, czyli stopień kwasowości roztworu. Skala pH jest określana w przedziale od 0 do 14. Wraz z jej wzrostem, gleba traci na kwaśności: od 0 do 7 mamy do czynienia z roztworem kwaśnym, od 7 do 14 – z zasadowym (pH o wartości 7 uznaje się za obojętne). Wartość pH to tylko jedna z wielu danych o glebie, ale wciąż pozostaje najważniejszą informacją, jeżeli zależy nam na zdrowych i udanych uprawach. Dzięki odczynowi gleby wiemy na przykład, jakie odmiany rośliny mogą być sukcesywnie w tym miejscu uprawiane; rośliny lubiące środowisko gleb wysoko kwasowych nie poradzą sobie na glebach zasadowych – i odwrotnie. Każda z gleb, w zależności od stopnia zakwaszenia, posiada własne, charakterystyczne dla niej cechy. Na przykład gleby posiadające niską wartość pH doprowadzają do zatrzymania rozwoju roślin. Jeżeli jednak odczyn jest zbyt wysoki, materiał organiczny rozkłada się błyskawicznie. W takiej sytuacji glebie brakuje magnezu, fosforu i potasu.
Badanie pH w glebie
Do sprawdzenia odczynu gleby niezbędne są specjalistyczne badania. Do tej czynności wykorzystuje się dwie metody. Jedna z nich nosi nazwę potencjometrycznej i polega na użyciu specjalnych mierników pH. Pomiar odbywa się poprzez przyłożenie do ziemi czujnika urządzenia lub na zmieszaniu próbki gleby z wodą destylowaną. Następnie wkładamy czujnik do przygotowanego wcześniej pojemnika i w ten sposób uzyskujemy wynik. Druga metoda wskazująca wartość pH gleby polega na użyciu papierków lakmusowych. Kiedy zanurzymy papierek w glebie, przy dobrym odczynie zmieni swój kolor. Potem odczytujemy wynik przez przyłożenie papierka do szablonu wzorcowego. Ta metoda nazywa się kalorymetryczną. Wiele cennych porad na temat tego, jak sprawdzić odczyn gleby, znajdziemy w artykule Castoramy.
Odczyn zmienny jest
Jeżeli nasza gleba ma wskaźnik kwasowości od 5,5 do 7, to możemy przystąpić do sadzenia bez żadnych obaw. Pamiętajmy jednak, że gleba wyraźnie kwaśna lub zasadowa to nie wyrok i konieczność porzucenia marzeń o pięknym ogrodzie. Możemy poprawić odczyn gleby i zapewnić odpowiednie warunki naszym przyszłym roślinom. W przypadku gleby zasadowej możemy regularnie, przez długi czas, dodawać kwaśny torf – spowoduje to, że jej odczyn stanie się obojętny lub nawet lekko kwaśny. W przypadku gleby zakwaszonej możemy natomiast zastosować wapno ogrodnicze, nawet przez kilka kolejnych lat. Regularność spowoduje tutaj podniesienie jej pH do lekko kwaśnego lub obojętnego. Musimy jednak pamiętać, że wszelka interwencja w pH gleby może nie spowodować rewolucyjnej poprawy. Z gleby kwaśnej nie uda nam się prawdopodobnie zrobić zasadowej, ani na odwrót. Warto też wziąć pod uwagę ryzyko spowodowania niekorzystnych zmian w zasobności podłoża w poszczególne składniki pokarmowe. Prace nad odczynem gleby wymagają też sporych nakładów finansowych i cierpliwości.
Tylko od nas zależy, czy zechcemy zmienić odczyn pH gleby, czy zdecydujemy się na kwasolubne rośliny na kwaśnym podłożu, a na glebach zasadowych posadzimy zasadowe. Niezależnie jednak od naszej decyzji, nie możemy zignorować odczynu pH gleby. Wiedza o nim jest niezbędna, jeżeli chcemy cieszyć się pięknym ogrodem.
